کشورهای توسعه‌یافته با سرعت بالایی از اقتصاد سنتی به سمت اقتصاد دیجیتال در حال حرکت هستند به طوریکه هم اکنون ۵ شرکت با ارزش جهان در زمینه اقتصاد دیجیتال فعالیت می‌کنند. به قدری این حرکت با قدرت و پرشتاب است که پیش‌بینی می‌شود در چند سال آینده، دیگر انرژی‌های فسیلی قدرت آفرین نخواهند بود و این فناوری و تکنولوژی است که باعث قدرتمندتر شدن حکومت‌ها می‌شود.  

در گزارش «قطار اقتصاد دیجیتال منتظر کسی نمی‌ماند» به بررسی جایگاه اقتصاد دیجیتال در ایران و سهم آن از کل اقتصاد کشورمان پرداختیم. حال برای آسیب شناسی دلایل سرعت پایین افزایش سهم اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد ایران با یکی از اعضای کمیسیون اقتصاد نوآوری و بخش خصوصی به گفت‌وگو نشستیم.

شهاب جوانمردی، نایب رییس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در گفت‌وگو با کارآفرین نیوز، گفت: برای توصیف شرایط اقتصاد دیجیتال در کشورمان ابتدا باید این حوزه را مشابه یک مدل دید، مدلی که در آن مدل سه لایه وجود دارد.

وی ادامه داد: هسته اول زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات است که شامل فیبر، اپراتورهای موبایل و از این دست موارد می‌شود. لایه بعدی کسب‌وکارهایی هستند که فناوری اطلاعات کمک کرده شکل بگیرند، مانند بحث‌هایی که در زمینه اقتصاد اشتراکی، حمل و نقل و گردشگری هستند.

جوانمردی گفت: لایه سوم، محلی است که فناوری اطلاعات در تمام سطوح اقتصاد تحول ایجاد می‌کند.

عضو کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران، افزود: ایران در هسته اول فاصله چندانی با دیگر کشورها ندارد و سرمایه‌گذاری مناسبی در این رابطه رخ داده است. در لایه دوم هم شرایط ایران مناسب است و تفاوتی آنچنانی با کشورهای توسعه یافته نداریم.

وی افزود: تفاوت معنادار ایران با کشورهای دیگر در لایه سوم است، زمانی که باید تحول در صنایع مختلف ایجاد کند. متاسفانه فناوری در کشورمان با نگاه تحولی وارد نشده و صرفا به صورت ابزاری به آن نگاه می‌شود. هم اکنون تمام صنایع از سیستم‌های نرم‌افزاری و فناورانه بهره می‌گیرند اما هنوز اقتصاد کشورمان دیجیتالی نشده؛ یعنی مدل کسب و کار تغییر نکرده است.

جوانمردی گفت: با طرح یک مثال این موضوع شفاف می‌شود، در نظر بگیرید گفته می‌شود دیجیتالی سازی وارد صنعت نشر و روزنامه‌نگاری شده، برخی این دیجیتالی شدن را صرفا در این حد می‌بینند که اخباری که تا پیش از این تنها در روزنامه چاپ می‌شد امروز در سایت هم قرار بگیرد این دیجیتالی سازی نیست، این تحول به معنای این که شکل رسانه تغییر کند و به کلی پلتفرم تغییر کند. مانند آنچه در توییتر و کلاب هاوس رخ داده است.

وی افزود: دقیقا این دیجیتالی سازی در کشور ما رخ نداده است، رسیدن به این هدف یک کلان‌نگری در بعد داخلی و خارجی می‌خواهد.  

عضو پارلمان بخش خصوصی، گفت: در بعد داخلی باید به سمت آموزش و آماده کردن نسل جدید برای بسترسازی و کارآفرینی در حوزه اقتصاد دیجیتال باشیم. هم اکنون بسیاری از مشاغل در کشورمان به دلیل هزینه بالا تولید در حال از بین رفتن هستند و هر چه زودتر باید مشاغل شکل جدیدی به خود بگیرند.

وی افزود: اگر به موضوع آموزش بی‌توجه باشیم عملا این استعداد و ظرفیت جوانان برای ایجاد  شغل جدید ضایع می‌شود.

این فعال بخش خصوصی در حوزه اقتصاد دیجیتال ادامه داد: در بعد بیرونی و بین‌المللی باید این حقیقت را بپذیریم که دیگر انرژی‌های فسیلی جایگاهی در اقتصاد ندارد و پر درآمدترین کمپانی‌ها در بخش دیجیتال فعال هستند. سوال اینجاست کشورم ما در زنجیره ارزش حوزه اقتصاد دیجیتال در کدام مرتبه قرار دارد؟ و آیا توانسته است خود را به زنجیره ارزش این حوزه متصل کند؟ آیا زیر ساخت‌های لازم برای هوش مصنوعی در کشور ما توسعه پیدا کرده؟ در حوزه حمل و نقل یا گردشگری تواسنته‌ایم خود را به زنجیره ارزش جهانی متصل کنیم؟ و... و. متاسفانه هیچکدام از این موارد رخ نداده است.

جوانمردی گفت: دولت هم باید هر چه زودتر از این حوزه خارج شود و وظیفه خطیر تنیظیم‌گری را بر عهده بگیرد؛ پیشنهاد این است برای تنظیم‌گری از تجربه کشورهای موفق استفاده شود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: اگر این سلسله اقدامات رخ ندهد به زودی در موضوعات داخلی مانند کارآفرینی و اشتغال مشکل پیدا خواهیم کرد.