به گزارش کارآفرین نیوز، افزایش نرخ تورم و افت مداوم قدرت خرید جامعه، علاوه بر ایجاد زمینه های رشد فقر و تقویت خط فقر و ناتوان تر شدن جامعه در تامین مخارج، ایجاد شکاف طبقاتی، افت ارزش پول ملی و ... آثار منفی دیگری نیز به همراه دارد. بروز "توهم پولی" و در واقع توهم ثروتمندتر شدن و تمایل جامعه به فراموشی افزایش هزینه ها و صرفا توجه به رشد درآمد اسمی، را باید از آثار مستقیم تورم در اقتصاد ایران دانست.

در اقتصادهای دارای تورم و رکود که به افت ارزش پول ملی کشورها منجر می شود، نرخ ها به صورت مداوم در حال افزایش و تغییر است و افراد بدون در نظر گرفتن افت مستمر ارزش دارایی خود، صرفا به بزرگ تر شدن عدد دارایی خود توجه می کنند و فکر می کنند ثروت آنها افزایش یافته است. به ایجاد شدن این نوع نگاه به اصطلاح "توهم پولی" گفته می شود که اولین بار توسط "ایروینگ فیشر" مطرح شد، زمانی که وی نمی توانست تفاوت بین یک دلار و قدرت خرید آن را پس از تورم توضیح دهد.

توهم افزایش دستمزدها

دو نمونه برای بروز توهم پولی در جامعه را می توان مطرح کرد. یک مورد درباره نرخ سود سپرده های بانکی است و زمانی که این نرخ کاهش یابد و افراد بازده کمتری از سپرده گذاری خود داشته باشند، ممکن است ناراضی شوند، اما مشخص نیست اگر در شرایط تورمی بالاتر، سود اسمی بیشتری عاید آنها می شد، وضعیت بهتری پیدا می کردند.

همچنین درباره افزایش دستمزدهای کارگران نیز می توان به بروز توهم پولی اشاره کرد به نحوی که با افزایش دستمزدها، معمولا کارگران خوشحال می شوند و دیگر توان خرید خود را در نظر نمی گیرند، اما وقتی با افزایش دستمزدها، قیمت ها نیز افزایش یابد آنگاه آنها توان خرید کمتری نسبت به زمانی که دستمزد پایین تری داشتند، خواهند داشت!

بنابراین ایجاد توهم پولی و ناتوانی جامعه در تشخیص بین قدرت اسمی پول و میزان خرید واقعی آن با مسئله تورم ارتباط مستقیمی دارد. اینکه افراد بدون در نظر گرفتن آثار تورم بر قدرت خرید خود و تنها با افزایش اسمی درآمدها، احساس ثروتمندتر شدن می کنند، آن جامعه دچار توهم پولی است.

افزایش نرخ تورم، متعاقب آن رشد نرخ ها در بازار، افزایش سالانه دستمزد کارگران و کارمندان و تکرار این چرخه و بزرگتر شدن عدد در دسترس افراد؛ نشان می دهد که اقتصاد ایران سال هاست دچار توهم پولی شده است.

در واقع، مباحثی مانند کاهش قدرت خرید، پرداخت چند برابری برای دریافت خدماتی که در گذشته با هزینه کمتری قابل انجام بود و ... باعث ایجاد شرایطی می شود که افراد قدرت تشخیص بین درآمد اسمی و ثروتمندتر شدن واقعی را از دست بدهند.