به گزارش کارآفرین نیوز، بررسی آمارهای مربوط به میزان پیش بینی و درآمدهای مالیاتی دولت در سال های ۹۹ و ۱۴۰۰ و همچنین پیش بینی های صورت گرفته برای سال آینده، حاکی از آن است که دولت تصمیم گرفته میزان درآمد خود را از ناحیه مالیات به میزان قابل توجهی افزایش دهد. همچنین در لایحه بودجه سال آینده کل کشور نیز اهداف تعیین شده دولت در ۷ ردیف مالیاتی مشخص شده و می توان طبق آمارها و پیش بینی های صورت گرفته، برنامه دولت برای افزایش وصول مالیات در هر بخش را مشاهده کرد.

بر پایه این گزارش، یکی از مسائل پیچیده در اقتصاد ایران که در دهه های اخیر همواره مطرح بوده و در سال های گذشته دشوارتر نیز شده است، فرارهای مالیاتی و غیرقابل تشخیص بودن بیش از ۴۰ درصد کل فعالیت های اقتصادی صورت گرفته است. داود منظور؛ رئیس کل سازمان امور مالیاتی اخیرا میزان فرارهای مالیاتی را ۱۳۵ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و عنوان شد که حدود ۵۰ درصد مالیاتی که وصول می کنیم، فرار مالیاتی داریم.

بنابراین مشخص است که تاکنون یا اراده کافی برای جلوگیری از فرارهای مالیاتی وجود نداشته و یا تلاش های ناکافی در این زمینه صورت گرفته است. همچنین اینکه متصل نبودن اطلاعات بسیاری از فعالیت های اقتصادی به سامانه های مالیاتی و عدم همکاری بسیاری از دستگاه ها و بخش ها با سازمان مالیاتی، به تشدید فرارهای مالیاتی دامن زده است.

یک گلایه موجود درباره مباحث مالیاتی که توسط مردم و اقشار حقوق بگیر مطرح می شود، وصول کامل مالیات حقوق بگیران توسط دولت و در مقابل، فرارهای مالیاتی چند هزار میلیاردی در اقتصاد ایران است. سوال این است که چگونه دولت با دقت ۱۰۰ درصد می تواند مالیات حقوق بگیران را محاسبه و دریافت کند، اما از شناسایی و جلوگیری از فرار مالیاتی ۱۳۵ هزار میلیارد تومانی ناتوان است؟

حال که دولت برای سال آینده، ۶۲ درصد افزایش درآمد مالیاتی پیش بینی کرده، این مسئله مطرح می شود که در صورت عدم تقویت بسترها و سامانه های شناسایی مشمولان مالیاتی، آیا توان کشف مشمولان پنهان برای پوشش افزایش درآمد مالیاتی دولت وجود خواهد داشت؟ در غیر اینصورت ممکن است دولت برای تحقق پیش بینی درآمدی صورت گرفته، فشار بیشتری بر گروه های شناسایی شده مشمول پرداخت مالیات فعلی وارد کند.

جدول منتشره از سوی مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که دولت در سال ۹۹ به میزان ۳۷۲ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی داشته که این رقم در ۷ ماهه نخست امسال به میزان ۱۷۶ هزار میلیارد تومان بوده است. در عین حال، رقم مصوب ۳۲۵.۲ هزار میلیارد تومان و پیش بینی عملکرد تا پایان سال نیز رقم ۳۱۶ هزار میلیارد تومان است که اندکی کمتر از رقم مصوب بودجه امسال خواهد بود.

برای سال آینده، دولت پیش بینی وصول مالیات خود را ۵۲۶.۷ هزار میلیارد تومان قرار داده که ۶۲ درصد نسبت به رقم بودجه ۱۴۰۰ بیشتر است و در این خصوص براوردهای مرکز پژوهش های مجلس، تحقق این امر و برنامه ریزی دولت را بلندپروازانه دانسته است.

در برخی بخش ها مانند مالیات اشخاص حقوقی، دولت پیش بینی ۱۲۶ درصد رشد وصول مالیاتی نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۰ کرده و رقم ۱۳۳.۶ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی را در لایحه گنجانده است در حالی که در ۷ ماهه نخست امسال، میزان وصول مالیات در این بخش ۵۹.۹ هزار میلیارد تومان بوده و در کل سال نیز وصول ۱۰۴ هزار میلیارد تومانی پیش بینی شده است.

همچنین مالیات های مستقیم نیز به نسبت قانون بودجه امسال ۶۶ درصد و نسبت به پیش بینی عملکرد ۴۰ درصد رشد درآمد مالیاتی پیش بینی شد. رقم وصول شده در ۷ ماهه امسال در این بخش ۹۹.۱ هزار میلیارد تومان و پیش بینی تا پایان سال نیز ۱۴۷.۸ هزار میلیارد تومان است، اما دولت برای سال آینده رقم ۲۴۵.۳ هزار میلیارد تومان را هدف گذاری کرده است.

در بخش مالیات بر واردات نیز دولت ۴۲ درصد نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۰ و همچنین ۳۸۵ درصد نسبت به پیش بینی عملکرد برنامه ریزی کرده است. میزان وصول مالیات ۷ ماهه نخست سال در بخش مالیات بر واردات ۹.۹ هزار میلیارد تومان بوده که در نهایت تا پایان سال، رقم ۱۷ هزار میلیارد تومان دیده شده است. این رقم در لایحه بودجه ۱۴۰۱، به میزان ۲۸۱.۴ هزار میلیارد تومان پیش بینی شد.

در هر صورت، دولت هدفگذاری وصول مالیات ۵۲۶.۷ هزار میلیارد تومان را با تمرکز بر بخش های یادشده در سال آینده انجام داده که نسبت به رقم پیش بینی شده امسال، ۲۰۱.۵ هزار میلیارد تومان بیشتر است. اگر دولت موفق به تحقق درآمد مالیاتی سال آینده بدون تشدید فشار به گروه های مشمول فعلی شود و پیش بینی افزایش درآمد مالیاتی، تماما از طریق فراریان مالیاتی و گروه های هدف جدید برنامه ریزی شده باشد، گام بزرگی در کسب درآمد عادلانه و کاهش وابستگی به نفت برداشته خواهد شد.