به گزارش کارآفرین نیوز، بر اساس صحبت‌های، مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، میزان بهره‌مندی واقعی به نسبت هزینه‌های خانوار در سوخت در دهک دهم (ثروتمند) در مقایسه با دهک نخست (پایین) ۳۳ برابر است.
از سوی دیگر صحبت‌های این عضو کمیسیون انرژی حکایت از این دارد که ۶ درصد جمعیت کشور حداقل سه خودرو دارند. از سوی دیگر تعداد دو خودرویی‌ها دو میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بوده و ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر نیز تک خودرویی هستند.
البته لزوماً تمام افرادی که دو خودرو دارند از قشر ثروتمند جامعه نبوده و برخی از تک خودرویی‌ها نیز، خودروهای لوکس چند میلیاردی دارند. نکته جالب اینجاست که طرح بنزینی دولت که مقرر شده بود در جزیره کیش و قشم به صورت آزمایشی آغاز شود نیز متوقف شده و کماکان افرادی که فاقد خودرو هستند، نمی توانند از این یارانه بهره ببرند و به عبارتی عدالت در توزیع یارانه های سوخت در کشور همچنان اجرا نمی شود.
نکته‌ای که مورد تایید ریاست‌جمهوری بوده و ایشان قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری در این خصوص اعلام کردند: طبق قانون، یارانه‌ها باید پرداخت شود، اما باید در پرداخت آن عدالت رعایت شود. از محورهای مهم دستور کار ما اجرای عدالت است و باید ظرفیت‌ها و امکانات کشور به همه اختصاص یابد.
پرداخت یارانه معیشتی به ۶۰ میلیون نفر
در بخش آب، برق و گاز نیز اوضاع به مراتب بدتر است. بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۹، حدود ۱۶۰۳ میلیارد تومان با عنوان یارانه پنهان، به کالاهای اساسی، پنج فراورده نفتی و سوخت هوایی، گاز طبیعی، برق و آب پرداخت می‌شود.
آمارها حکایت از این دارد که ۲.۵ برابر بودجه عمومی یا ۴۶ درصد نقدینگی کشور، یارانه پنهان پرداخت شده که نشان از ناکارآمدی نظام پرداخت یارانه‌ای کشور است. از سال ۱۳۸۹ که اولین یارانه نقدی به ازای هر نفر ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به حساب سرپرستان خانوار واریز شد، تا به امروز افزایشی در مقدار یارانه صورت نگرفته است.
فقط در آبان ۱۳۹۸، پس از افزایش قیمت بنزینی، دولت یارانه‌ای تحت عنوان یارانه معیشتی در نظر گرفت. بر این اساس، خانوارهای یک نفر ۵۵ هزار تومان، دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و پنج‌نفره و بیشتر از آن ۲۰۵ هزار تومان یارانه معیشتی در هر ماه دریافت می‌کنند. همچنین اطلاعات موجود حکایت از این دارد که یارانه معیشتی به ۶۰ میلیون نفر پرداخت می‌شود.
این در حالی است که از در آذرماه سال ۱۳۸۹ قیمت دلار کمتر از ۱۱۰۰ تومان و قیمت بنزین در آن سال ۴۰۰ تومان بود و در حال حاضر قیمت دلار بیش از ۲۵ هزار تومان و قیمت بنزین سهمیه‌ای نیز ۱۵۰۰ تومان است. به بیان دیگر در طی این مدت دلار بیش از ۲۳ برابر رشد داشته و قیمت بنزین نیز ۳.۷۵ برابر شده، اما تغییری در میزان یارانه پرداختی صورت نگرفته است.
بودجه ۱۴۰۱ و یارانه‌ها
در لایحه بودجه سال آینده، ۴۲۸ هزار میلیارد ریال جهت پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی و ۳۱۰ هزار میلیارد ریال برای طرح حمایت معیشتی خانوار در نظر گرفته شده است.
نکته دیگر در خصوص لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ این بوده که ۳ میلیون و ۳۶۴ هزار و ۴۵۰ میلیارد تومان برای هدفمندی یارانه‌ها پیش‌بینی شده است.
البته بحث حذف ارز ترجیحی نیز مطرح بوده که در حال حاضر این موضوع منتفی شده است. در حالی که موضوع افزایش یارانه نقدی همواره مورد تاکید بوده و نمایندگان همواره به عدم افزایش یارانه نقدی اشاره می‌کردند، روز گذشته خبری مبنی بر عدم افزایش یارانه نقدی در سال ۱۴۰۱ منتشر شد.
رحیم زارع؛ سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس در این خصوص، گفت: مبلغ یارانه‌ها همانند امسال باقی خواهد ماند و منابعی برای افزایش میزان نقدی یارانه‌ها نداریم.
جالب اینجاست که در دی‌ماه سال جاری نیز جعفر قادری؛ عضو کمیسیون برنامه و بودجه، از افزایش ۱۲۰ هزار تومانی یارانه چهار دهک اول جامعه در سال ۱۴۰۱ خبر داده بود.
آنچه مشخص است دولت در تامین هزینه‌های جاری خود با مشکل مواجه است و امکان افزایش یارانه برای دولت وجود ندارد، با این وجود برخی از اعضای تیم اقتصادی دولت در ماه‌های اخیر از افزایش یارانه نقدی خبر داده بودند. همچنین صحبت‌های اعضای تیم اقتصادی دولت در این زمینه نیز در تناقص با هم بود.
به عنوان نمونه، معاون اقتصادی ریاست‌جمهور در آذرماه از افزایش دوبرابری یارانه در سال ۱۴۰۱ خبر داد بود. محسن رضایی در این خصوص اظهار داشت: تاکید ریاست‌جمهوری است که افزایش یارانه‌ها برای سه ماه باقی‌مانده سال نیز اعمال شود. روز بعد البته وزیر امور اقتصاد و دارایی از عدم مشخص‌شدن زمان و میزان افزایش یارانه‌های نقدی خبر داده بود.
از سوی دیگر تحلیل‌ها نشان می‌دهد که میزان کسری تراز عملیاتی بودجه سال آینده حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است و در شرایطی که دولت با کسری بودجه مواجه است، چگونه می‌توان هزینه جدید برای دولت در نظر گرفت.
با این تفاسیر در سال آینده افزایشی در میزان یارانه نقدی صورت نخواهد گرفت و هنوز هم طرحی در خصوص عدالت در توزیع یارانه‌های پنهان از سوی دولت و مجلس مشاهده نشده است. در واقع در سال ۱۴۰۱ نیز ثروتمندان از یارانه‌های پنهان بیشتر برخوردار خواهند شد.
نظر شما