به گزارش کارآفرین نیوز، مسئله بیکاری و اشتغال در اقتصاد ایران به ویژه برای جوانان فارغ التحصیل دانشگاهی در طول ده های اخیر همواره به عنوان اساسی ترین دغدغه خانواده ها شناخته می شود. اینکه آیا جوانان می توانند در آینده شغل مناسبی داشته باشند و موفق به ورود بازار کار می شوند، سوالی است که در ذهن خانواده ها وجود دارد و پدران و مادران همواره در این زمینه دغدغه دارند.
کارشناسان می گویند عدم تعادل در عرضه و تقاضای نیروی کار، ناتوانی اقتصاد ایران در فراهم کردن زمینه جذب نیروهای متقاضی کار، رشدهای منفی اقتصادی، فشار متولدین دهه ۶۰ به بازار کار برای شغل یابی و همچنین سیاست گذاری های ناکارآمد دولت ها؛ از دلایل اصلی عقب افتادگی بازار کار ایران است.
همچنین مسائل دیگری مانند عدم ارتباط بین آموزش های آکادمیک دانشگاه ها با نیازهای واقعی بازار کار، مدرک گرایی و بی توجهی به لزوم فراگیری مهارت های مورد نیاز شغل یابی و در نتیجه رسیدن جوانانی به سن کار که اساسا از توانمندی لازم برای تصدی مشاغل موجود برخوردار نیستند، هم به عنوان عوامل دیگر دلایل ناکامی در یافتن شغل مناسب یاد می شود.
دغدغه بیکاری و دلایل ناکامی
با این حال، دولت ها همواره از اشتغال زایی و طرح مباحث مرتبط با آن به دلیل نیاز جامعه اغلب برداشت های سیاسی و تبلیغاتی می کنند. وعده ها و سیاست های اعلامی دولت ها و بیان مکرر مسائل مربوط به اشتغال از سوی مجلس و در عین حال، ناتوانی و عدم کشش اقتصاد ایران در جذب متقاضیان شغل، بازار کار ایران را به یک بازار پُرچالش تبدیل کرده و عبور موفق جوانان متقاضی کار از این مرحله و موفقیت در پذیرفته شدن در مشاغل نیز به دغدغه اصلی اغلب جویندگان کار تبدیل شده است.
مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به تازگی گزارشی تحلیلی از وضعیت بازار کار ایران در فصل بهار ۱۴۰۰ ارائه کرده که حاوی نکاتی پیرامون امیدها و چالش های شغل یابی در ایران است. نگاهی به این گزارش نشان می دهد که با وجود قرار داشتن در شرایط کرونایی از قبل از سال ۹۹، اما در بهار امسال تا حدودی از آثار مخرب کرونا کاسته شده است. همچنین به مسئله غیرحضوری شدن اغلب مشاغل در شرایط کرونایی نیز به عنوان یک نقطه مثبت نگاه شده که باعث افزایش فرصت های شغلی جوانان شده است.
همچنین به مباحثی مانند رشد منفی جمعیت فعال زنان، کاهش سهم اشتغال زنان، عدم رغبت زنان برای ورود به بازار کار، رشد منفی اشتغال جوانان ۲۵ تا ۳۴ ساله، افزایش نرخ بیکاری افراد دارای تحصیلات فوق دیپلم و لیسانس و آسیب پذیری مشاغل فاقد بیمه نیز به عنوان نقاط تاریک و منفی بازار کار در بهار امسال نگاه شده است.
بررسی وضعیت افراد در سن کار کشور در بهار امسال نشان می دهد که از حدود ۶۱ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر افراد در سن کار، حدود ۲۶ میلیون نفر جزو جمعیت فعال محسوب شدند که در واقع شاغل و یا در جستجوی کار بوده اند. بررسی ها نشان داد که در بهار امسال، بازار کار زنان نسبت به مردان آسیب شدیدتری از کرونا دیده است. جمعیت زنان شاغل در بهار امسال نسبت به بهار سال قبل از آن به میزان ۴.۴ درصد کمتر شده و به جمعیت مردان شاغل، ۴.۶ درصد افزوده شد.
۶۰ درصد شاغلان بیمه ندارند
یک مسئله مهم در بازار کار ایران، شاغلان فاقد بیمه است که در فصل بهار امسال ۶۰ درصد شاغلان فاقد بیمه بوده اند و به همین دلیل نیز این گروه از شاغلان نسبت به افراد دراای بیمه آسیب بیشتری دیده اند. آمارها نیز نشان می دهد که در بهار امسال به تعداد شاغلان دارای بیمه ۲۶۰ هزار نفر به تعداد شاغلان فاقد بیمه نیز ۴۵۰ هزار نفر افزوده شده است.
افراد با سواد فاقد تحصیلات دانشگاهی در بهار امسال بیشترین میزان کاهش نرخ بیکاری را تجربه کرده اند و نرخ بیکاری افراد دارای تحصیلات فوق دیپلم و لیسانس نسبت به سایر فارغ التحصیلان بیشتر بوده است. البته به دلیل اینکه افراد دارای تحصیلات کاردانی تا کارشناسی نسبت به افراد دارای تحصیلات بالاتر، شرایط پایین ترین را در بازار کار می پذیرند، بنابراین میزان جستجوی کار و در نتیجه بیکاری بالاتری را هم تجربه می کنند.
به صورت کلی، افت بیکاری در آمارها مربوط به کاهش نرخ بیکاری مردان است چون نرخ بیکاری زنان افزایش یافته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که دولت باید در زمینه حمایت از اشتغال تحصیل کردگان، جوانان ۲۵ تا ۳۴ ساله، شاغلان فاقد بیمه، شاغلان بخش کشاورزی و همچنین جمعیت فعال بی سواد برای بهبود شاخص ها در بازار کار برنامه ریزی و سیاست گذاری کند.
نظر شما