به گزارش کارآفرین نیوز، یکی از مقیاسهای اندازهگیری اقتصاد Gross National Product یا همان تولید ناخالص ملی است که با تولید ناخالص داخلی یا GDP تفاوت دارد.
ارزش پولی مجموع کالاها و خدمات نهایی تولید شده در بازه زمانی یکساله در درون یک کشور منهای ارزش پولی کالا و خدمات تولید شده در داخل توسط خارجیها به اضافه ارزش پولی کالا و خدمات تولید شده توسط شهروندان آن کشور در کشورهای دیگر را تولید ناخالص ملی میگویند.
نکتهای که در خصوص GNP باید در نظر گرفت این بوده که در این شاخص هر کالا یا محصولی که به صورت مستقیم به مصرفکننده فروخته میشود، در شاخص لحاظ میشود. به طور مثل در تولید یک یخچال بنگاههای مختلفی دخیل هستند و به منظور جلوگیری از محاسبه مضاعف فقط ارزش یخچال تولید شده در محاسبه GNP لحاظ میشود.
از طرف دیگر برخلاف GDP این مقیاس محدود به درون یک کشور نبوده و در صورتی که یک فرد ایرانی در خارج از مرزهای ایران، کالایی تولید کند، ارزش بازاری آن در تولید ناخالص ملی ایرانی محاسبه میشود. به بیان دیگر این مقیاس بدون در نظر گرفتن محل زندگی، تابعیت افراد را در نظر میگیرد.
البته ذکر این نکته ضروری است که درآمد افراد خارجی ساکن کشور در این شاخص لحاظ نمیشود یعنی در ایران، فعالیتهای افغانها در صورتی که منجر به تولید کالایی شود در GNP ایران لحاظ نمی شود.
به سه روش مخارج یا هزینهها، روش ارزشافزوده و روش درآمدی میتوان تولید ناخالص ملی را محاسبه کرد.
در روش مخارج، کلیه هزینههای صرف شده روی کالاها و خدمات نهایی که توسط خانوار، سرمایهگذاران، دولت و خریداران خارجی انجام میشود محاسبه میشود.
در روش درآمدی، مجموع درآمدهای عوامل اقتصادی که به شکلهای مختلف اعم از دستمزد، سود، اجاره، بهره و ... به دست میآید با یکدیگر جمع می شود.
در نهایت در روش ارزشافزوده افزایش در ارزش پولی یک کالا بر اثر انجام یک کار یا خدمتی بر روی آن که منجر به تغییر کاربرد آن، بهبود کیفیت و یا تسهیل در مصرف میشود مورد بررسی قرار گرفته و GNP محاسبه میشود.
نکته دیگر که باید به آن اشاره کرد این بوده که بین مقادیر تولید ناخالص ملی و تولید ناخالص داخلی اختلاف جزئی وجود دارد، از طرفی استفاده از عدد GDP به عنوان شاخص توسعه اقتصادی معمولتر است.
GNP ایران
بررسی روند تولید ناخالص ملی ایران حکایت از نوسان بالای اقتصاد کشور دارد بهگونهای که افزایش و کاهش قیمت نفت سبب این نوسانات بوده است.
در واقع به دلیل وابستگی بیش از حد اقتصاد کشور به نفت این نوسانات رخ داده است.
نظر شما