به گزارش کارآفرین نیوز، با افزایش روابط بین کشورها در دهه های گذشته و همچنین لزوم هماهنگی در زمینه های گوناگون به ویژه مباحث پولی در جهان، برخی نهادها و سازمان ها شکل گرفته و فعالیت می کنند که از جمله این سازمان ها، صندوق بین المللی پول یا (International Monetary Fund) است که به تنظیم روابط پولی بین کشورهای عضو می پردازد.

این صندوق که فعالیت خود را از سال ۱۹۴۵ میلادی آغاز کرده است، علاوه بر تلاش برای گسترش همکاری های پولی بین کشورهای عضو این صندوق، به دنبال ایجاد سامانه باثبات ارزی بین کشورهای عضو نیز است و همچنین در مراحل بسیار ضروری و در زمان بحران های جدی کشورها، به عنوان کمک کننده برای جبران کسری تراز پرداخت های کشورها نیز وارد می شود.

آخرین مدیر این صندوق "کریستالینا جورجیوا" اقتصاددان بلغارستانی است که از سال ۲۰۱۹ مسئولیت این صندوق را بر عهده گرفته است. یکی از کارکردهای موثر این صندوق، تصمیماتی است در حوزه پولی و سیاست گذری ها در این رابطه که تاثیر بسیار زیادی بر اقتصاد جهانی دارد.

در حال حاضر، ۱۸۹ عضو سازمان ملل متحد از جمله ایران به عنوان اعضای صندوق بین المللی پول شناخته می شوند. دولت ایران جزو ۴۴ کشوری بوده که به کنفرانس برتون وودز در سال ۱۹۴۴ برای تهیه اساسنامه صندوق بین المللی پول دعوت شد.

همچنین ایران برای اولین بار در زمان مشکلات ارزی ناشی از ملی شدن صنعت نفت در ۱۳۳۰ از کمک صندوق بین المللی پول استفاده کرد. از سویی، موظف شدن دولت به محاسبه جداول موازنه پرداخت های کشور و ارسال آن به صندوق، از جمله مواردی است که از سوی صندوق بین المللی پول برای ایران الزام شده است.

از جمله انتقادات مطرح بر عملکرد صندوق بین المللی پول، فشار این صندوق بر کشورهای بدهکار برای انجام تغییرات مدنظر این صندوق و همچنین کارکرد ابزاری آن برای وزارت خزانه داری آمریکا در جهت فشار به کشورهای در حال توسعه است.

اغلب ممکن است به دلیل اینکه صندوق بین المللی پول اقدام به پرداخت وام به کشورهای عضو می کند، آن را با بانک جهانی اشتباه بگیرند، اما اساسا بانک جهانی با هدف فقرزدایی در کشورها و کمک به انجام پروژه های عمرانی و صندوق بین المللی پول به منظور جبران کسری تراز تجاری و کمک به حفظ تعادل پولی کشورهای عضو فعالیت می کند و همانگونه که عنوان شد، در بحران های جدی و به عنوان آخرین امکان، در قالب کمک مالی به کشورها برای جلوگیری از عمیق تر شدن کسری تراز پرداخت ها وارد می شود.

صندوق بین المللی پول در دوره بروز پاندمی کرونا در سطح جهان، گزارش ها و راهکارهایی را برای حفظ تعادل در اقتصاد جهانی ارائه کرده و پیش بینی های خود را از وضعیت آینده اقتصاد نیز ارائه می کند. همچنین این صندوق در دوره اخیر که سرمایه گذاری در رمز ارزها در دنیا توسعه چشمگیری داشته است، برخی هشدارها مبنی بر روشن نبودن وضعیت رمز ارزها و عدم وجود پشتوانه قوی برای آن در کشورها را مطرح کرده و نسبت به انجام هرگونه فعالیت و سرمایه گذاری در این زمینه بدون توجه به عواقب آن هشدار داده است.

به صورت کلی در دهه های اخیر ایران درخواست وام از صندوق بین المللی پول نداشته است، جز در زمان دولت دوازدهم که بانک مرکزی وقت برای مقابله با پاندمی کرونا از صندوق بین المللی پول درخواست وام کرد که این درخواست نهایتا به دلایلی مانند عدم پذیرش FATF توسط ایران به بایگانی رفت و عملیاتی نشد. برخی این نوع عملکرد IMF را سیاسی کاری دانستند و بانک مرکزی در آن زمان نسبت به نامه سال ۲۰۱۵ مدیر اجرایی آمریکا در صندوق مبنی بر مخالفت با هرگونه درخواست وام از سوی ایران اعتراض کرده بود که نهایتا باعث جلوگیری از پرداخت وام ۵ میلیارد دلاری مقابله با کرونا برای ایران نیز شد.

مسئولان ایرانی بانک مرکزی در دولت قبل، اقدام صندوق بین المللی پول در نپرداختن وام این صندوق به ایران که به عنوان یک حق برای هر یک از اعضا مطرح است را سیاسی کاری و پیروی از سیاست های تحریمی آمریکا بر علیه کشورمان دانستند و به این تصمیم IMF اعتراض کردند. با این حال، در دی ماه امسال اعلام شد بانک جهانی با پرداخت ۹۰ میلیون دلار وام به ایران موافقت کرده است.