به گزارش کارآفرین نیوز؛ در حالی که اشتغال در بخش کشاورزی و صنعت، تراز تجاری هر کشوری را مثبت می کند و افت عملکرد در این بخش ها، سهم ایران را در بازارهای جهانی کاهش داده و کاتالیزوری برای افزایش نرخ ارز در اثر کاهش ذخایر ارزی خواهد بود، آمارهای مربوط به زمستان ۱۴۰۰ بیانگر آن است که سهم اشتغال در بخش کشاورزی ۱.۳ درصد و سهم اشتغال در بخش صنعت ۰.۲ درصد کاهش یافته، در عوض، سهم اشتغال در بخش خدمات، ۱.۵ درصد افزایش داشته است.

بررسی اشتغال در بخش های مختلف نشان می دهد که تعداد افراد شاغل در بخش کشاورزی در زمستان ۱۴۰۰ در ایران ۳ میلیون و ۳۶۵ هزار نفر بوده که نسبت به زمستان ۱۳۹۹ تعداد ۲۸۸ هزار نفر کاهش یافته و افراد شاغل در بخش صنعت در همان زمستان ۱۴۰۰، به تعداد ۷ میلیون و ۷۷۵ هزار نفر بوده که نسبت به زمستان ۱۳۹۹ تعداد ۳۸ هزار نفر کاهش داشته است.

در عین حال، در زمستان ۱۴۰۰ در بخش خدمات نیز ۱۲ میلیون و ۳۰ هزار نفر اشتغال داشته اند که نسبت به زمستان ۱۳۹۹ تعداد ۳۶۴ هزار نفر افزایش داشته است.

عوامل تغییر چهره اشتغال

اگرچه کاهش شاغلین در بخش کشاورزی می‌تواند عوامل مختلفی مانند مهاجرت، گسترش شهرنشینی، بیکاری‌های فصلی، افت درآمد در کشاورزی، رکود فعالیت‌های کشاورزی به دلیل افزایش هزینه‌های تولید،کاهش گردشگری روستایی و همچنین مشکلات دسترسی به نهاده‌های کشاورزی را داشته باشد، اما وجود شرایط رکود تورمی در اقتصاد کلان کشور، شیوع بیماری کرونا و تداوم تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران را می توان به‌ عنوان عوامل موثر بر کاهش اشتغال در بخش کشاورزی ایران دانست که طی سال های اخیر استمرار داشته است.

بررسی تطبیقی وضعیت اشتغال کشاورزی در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به تفکیک زن و مرد نیز بیانگر آن است که در کاهش اشتغال کشاورزی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹، مقدار کاهش اشتغال زنان کشاورز (۲.۶ درصد)، بیشتر از مقدار کاهش اشتغال مردان کشاورز (یک درصد) بوده است. جالب اینکه این کاهش اشتغال زنان در بخش صنعت (نیم درصد) نیز بیش از کاهش اشتغال مردان (یک دهم درصد) در این بخش طی بازه زمانی زمستان ۱۳۹۹ تا زمستان ۱۴۰۰ بوده است.

از سوی دیگر، افزایش سهم اشتغال در بخش خدمات از زمستان ۱۳۹۹ تا زمستان ۱۴۰۰ به گونه ای است که سهم زنان ۳.۱ درصد و سهم مردان ۱.۳ درصد بوده تا افزایش سهم اشتغال زنان در بخش خدمات، درصد بیشتری نسبت به سهم اشتغال مردان در این بخش داشته باشد، اگرچه نهایتا مردان شاغل در بخش خدمات در زمستان ۱۴۰۰ به تعداد ۹ میلیون و ۹۵۱ هزار نفر و زنان شاغل در بخش خدمات در زمستان ۱۴۰۰ به تعداد ۲ میلیون و ۸۰ هزار نفر بوده است.

هر چند تغییر چهره اشتغال کشور به سمت خدمات طی سال های اخیر می تواند با تعریف جدید از خدمات که فراتر از تعریف کلاسیک از آن است، همخوانی داشته باشد و مانند بسیاری از کشورها که بخش عمده ای از تولید ناخالص داخلی خود را از این بخش به دست می آورند، فرصت تلقی شود اما نمی توان نسبت به نابودی مشاغل در بخش های کشاورزی و صنعتی بی تفاوت بود و در مورد آن، نگرانی نداشت و سهم ارزش افزوده آنها را در تراز تجاری کشور از یکسو و اهمیت این بخش ها را در تامین نیازهای ضروری از سوی دیگر، نادیده گرفت.

////////////////////

تهیه و تنظیم از امیر بابایی