به گزارش کارآفرین نیوز، در روزهای اخیر، قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز ابلاغ شد و بر این اساس معاملات فردایی ارز غیرقانونی و در حکم قاچاق محسوب می‌شود که البته تا اجرایی‌شدن این قانون باید صبر کرد، اما معاملات فردایی چه بوده که قانون‌گذار در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به آن پرداخته است؟
معاملات فردایی شکلی از معاملات آتی بوده که افراد در خرید و فروش خود بر روی قیمت آینده آن به توافق رسیده‌اند. در خصوص تعیین نرخ دلار بازار آزاد این نرخ حائز اهمیت است.
نرخ دلار بازار آزاد کشور حاصل تبدیل ریال به درهم امارت و دلار هرات بوده و معادل آن به بازار فردایی تهران می‌رود، در نهایت خروجی این معامله نرخ دلار آزاد کشور است.
نکته دیگر این بوده که در کشور با چندین نرخ ارز روبرو هستیم و این موارد تاثیر بسیار بالایی در نرخ دلار بازار آزاد دارد. اما در خصوص دلار فردایی تردیدهایی وجود دارد و عده‌ای ثبات بازار در سال ۱۳۹۶ را به تاثیر بازار فردایی مربوط دانسته‌اند و عده آن را فرصتی برای سوداگری عنوان می‌کنند.
دسته معاملات فارکس یا همان فردایی در جهان مرسوم است، اما این معاملات هدایت‌کننده بازار محسوب نمی‌شوند. این در حالی است که در ایران دلار فردایی بیشتر شبیه یک مسابقه قمار بوده و معامله گران بازار فردایی در محافل اقدام به پیش بینی قیمت دلار فردایی می‌نمایند و فرد یا گروه بازنده باید مابه‌التفاوت قیمت واقعی و اعلامی را پرداخت کند، البته نباید از تاثیر چندنرخی بودن ارز در این مسئله چشم‌پوشی کرد.
معاملات فردایی هدایت کننده بازار ارز کشور
آلبرت بغزیان، اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با کارآفرین نیوز به بررسی موضوع دلار فردایی پرداخت و گفت: در معاملات هر کالای فیزیکی جنبه سوداگری وجود دارد و بانک مرکزی بنا بر شرایط زمانی دلار فردایی را ایجاد کرده است که این بر اساس نظر دولت یا باقی خواهد ماند یا از بین خواهد رفت.
بغزیان لفظ فردایی را همان فیوچرز دانست و گفت: ما در اصلاحات اقتصادی واژه‌ای به نام فردایی نداریم و این از کلمه فیوچرز نشات گرفته شده است، البته ما در کشور علاوه بر دلار فردایی، دلار هراتی را نیز داریم که این مورد نظیر بر اساس نظر دولت به نرخ ارز ما ورود کرده است.
کارشناس مسائل اقتصادی افزود: دلار فردایی برای این بوده که معاملات فردای بازار را خط دهد و در بسیاری از کشورها چنین روشی پس از رسیدن به شرایط نرمال از بین می‌رود، البته در جهان این نرخ تعیین‌کننده شرایط بازار نخواهد بود، اما در ایران دلار فردایی هدایت‌کننده بازار است.
بغزیان دلار فردایی را به مانند بازارهای زعفران، آجیل و خودرو دانست که سمت و سوی بازار را تعیین می‌کند. وی تصریح کرد: ۸۰ درصد بازار خودرو در انحصار دو خودروساز کشور است و این دو شرکت بازار را هدایت می‌کنند و دلار فردایی نیز در نرخ ارز به این صورت است.
استاد اقتصاد دانشگاه حذف دلار فردایی را نیاز به عزم جدی بانک مرکزی دانست و گفت: اگر بانک مرکزی به دنبال حذف این ارز است باید به گونه‌ای عمل کند که در کشور هیچ نرخ فردایی مشاهده نشود که در عمل به دلیل وجود صفحات مجازی غیرممکن است.
بغزیان تعیین رابطه یورو و دلار را نمونه‌ای موفقی از دخالت بانک مرکزی دانست و گفت: در ایلات متحده فدرال رزرو با تغییر نرخ بهره و پایش دقیق رابطه میان دلار و یورو را تعیین می‌کند و فارکس در آن تعیین‌کننده نیست، این در حالی است که در ایران نرخ با دلار فردایی، دلار هراتی، بازار متشکل ارزی و ... تعیین می‌شود.
محدودیت‌های ارزی عامل دو نرخی شدن ارز
تحلیلگر مسائل اقتصادی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع تک‌نرخی شدن ارز اشاره کرد و گفت: هنگامی که در بازار محدودیت وجود دارد و افراد نمی‌توانند ارز مورد نیاز خود را از صرافی‌ها خریداری کنند، امکان تک‌نرخی شدن ارز وجود ندارد.
وی ادامه داد: با وجود اینکه بر اساس قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز خرید فروش ارز قاچاق محسوب می‌شود، اما هنگامی که فردی توانایی ندارد به صورت رسمی ارز خود را تهیه نماید بالاجبار باید آن را ارز بازار دیگری تعیین کند که این خود سبب دونرخی شدن ارز خواهد شد.
بغزیان در انتها راهکار تک‌نرخی شدن ارز را حذف محدودیت‌ها دانست و گفت: در بازار طلا هر فردی قادر است به راحتی هر میزان طلا را خریداری کند و بر اساس خرید خود کارمزدی نیز پرداخت می‌کند و در عمل سوداگری وجود ندارد، در صورتی که تمام افراد قادر باشند به هر میزان ارز در کشور تهیه کنند، در مدت‌زمان اندکی ارز تک‌نرخی شده و به همین دلیل سرمایه‌گذاری در این بازار کاهش پیدا می‌کند و سرمایه مردم به سمت فعالیت‌های مولد هدایت می‌شود.
نظر شما