به گزارش کارآفرین نیوز، علاوه بر تغییرات اقلیمی که موجب از بین رفتن منابع آب و خاک می شود، جنگ ها نیز از جمله مهمترین مواردی هستند که غیربارور شدن زمین های کشاورزی را به دنبال دارند. اما جمعیت ساکنان کره زمین روز به روز در حال افزایش است و دیگر کشاورزی سنتی،‌ پاسخگوی امنیت غذایی مردم دنیا نیست.

آکواپانیک؛ دریچه تازه ای برای تولید محصولات غذایی سالم است که به کاشت همزمان و توامان گیاهان آبی و پرورش آبزیان مانند ماهی،‌ جلبک و نرم تنانی مانند برخی حلزون ها اشاره دارد. واژه آکواپانیک از تلفیق واژه های آبزی پروری (Aquaculture) و هیدروپونیک (Hydroponic) به دست آمده است.

کشت هیدروپونیک یا همان کشاورزی بدون خاک، در آب هایی صورت می گیرد که غنی از مواد معدنی هستند. در کشت آکواپانیک، آب استخر پرورش آبزیان توسط پمپ هایی، تصفیه و عاری از فضولات می شود. وقتی آب تصفیه شده به قسمت گیاهان هدایت می شود، باکتری های مفید، آمونیاک و نیتریت باقیمانده از فضولات را به نیترات تبدیل می کند که حکم کود طبیعی برای گیاه دارد. ریشه گیاهان، این قابلیت را دارد که نیترات موجود در آب را استفاده و جذب کند.

پس از جذب نیترات، پمپ تعبیه شده بار دیگر، آب تصفیه شده را به حوض های پرورش ماهی هدایت می کند.

ادغام کشاورزی عمودی و آبزی پروری می تواند میزان بازدهی محصولات و کاهش مصرف آب را افزایش دهد.در جهان کنونی، کشاورزی آکواپانیک می تواند امنیت غذایی را در بسیاری ازمناطق جهان تضمین کند. در سال ۲۰۱۵ میلادی،‌ اتحادیه اروپا (EU)، ده تکنولوژی را که می تواند به تداوم حیات سالم ساکنان کره زمین کمک کند معرفی کرد که کشاورزی آکواپانیک نیز یکی از این موارد بود.

وجوه تمایز کشاورزی سنتی و آکواپانیک

• بر خلاف کشاورزی سنتی، برای کشاورزی آکواپانیک، به زمین های وسیع نیاز نیست. تحقیقات انجام شده نشان داده اند میزان زمین مورد نیاز در این شیوه نوین، یک هشتم متراژ مورد نیاز در کشاورزی سنتی است. ترکیب کشاورزی عمودی (Vertical Farming) با این فرایند، نیز می تواند علاوه بر کاهش متراژ مورد نیاز، افزایش چشمگیر بازدهی محصولات را در پی داشته باشد.

  

• در این شیوه نوین، برای رشد گیاه از هیچ نوع کود شیمیایی یا آفت کُش استفاده نمی شود. فضولات و پسماندهای ماهی ها برای تغذیه گیاهان، کافی است. از آنجا که خاک در این سبک کشاورزی وجود ندارد، به ندرت می توان آفت یا حشره ای در این محیط پیدا کرد. اکوسیستم طبیعی این نوع کشاورزی، ضامن سلامت مواد غذایی تولید شده است.
• از آنجا که برای راه اندازی این اکوسیستم گیاهی جانوری، به خاک نیاز نیست، بنابراین در مناطقی که ضخامت خاک یا کیفیت خاک از نظر مواد مغذی، مطلوب نیست می توان از این فناوری نوین استفاده کرد.
• در کشاورزی سنتی، زمان کاشت و داشت هر گیاه متفاوت است و برخی محصولات فقط در فصول خاصی از سال، قابل کشت هستند. اما آکواپانیک را می توان یک کارخانه صنایع غذایی دائمی دانست که در طول سال می توان از محصولات آن بهره برداری کرد.
• از آنجا که آب، بارها به چرخه مصرف بازمی گردد، میزان مصرف آب در این شیوه به شدت کاهش می یابد.
• در صورت تغییر کیفیت آب پس از بارها استفاده نیز، از آنجا که آب استفاده شده در این چرخه، وارد خاک نمی شود، آسیبی برای منابع آب زیرزمینی محسوب نمی شود.

فلسطین؛ میزبان آکواپانیک

در تمام آمارهای بین المللی در مورد امنیت غذایی، از کرانه باختری به عنوان یکی از آسیب پذیرترین مناطق دنیا یاد شده است.

پیمان اسلو که در سال ۱۹۹۳ منعقد شد فلسطینیان را از حفر چاه های آب در زمین هایشان منع می کرد. بارش ناکافی نزولات جوی نیز بر شرایط نامساعد برای کشاورزی دامن می زد. بین سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳ میلادی، سازمان خواروبار و کشاورزی سازمان ملل (FAO) برای حمایت از جان فلسطینیان، برای استقرار و راه اندازی سیستم های آکوپانیک روی سقف خانه های فلسطینیان در منطقه غزه اقدام کرد. در مرحله اول، زنان سرپرست خانوار که به شدت با معضل عدم امنیت غذایی فرزندانشان، دست و پنجه نرم می کردند مورد توجه قرار گرفتند. نتایج مثبت تلفیق کشاورزی و آبزی پروری به سرعت، خود را نشان داد، میزان تولید و مصرف مواد غذایی سالم و مغذی افزایش یافت و عدم امنیت غذایی برای بسیاری از خانواده ها کمرنگ شد.