به گزارش کارآفرین نیوز، بسیاری، ایده روز جهانی کارگر را ایده ای کمونیستی و برخاسته از اردوگاه اقتصادی –سیاسی اتحاد جماهیر شوروی می دانند و بر این باورند که اول ماه می به عنوان روز جهانی کارگر نیز نتیجه آن است در حالی که در واقع این روز را ایده ای سوسیالیستی رقم زد؛ مناسبتی که در کنفرانس سوسیالیسم بین الملل آمستردام هلند در سال ۱۹۰۴ پایه گذاری شد.  

در حالی که روز جهانی کارگر نقطه آغاز برخی رویدادها و مطالبات کارگری در بعضی کشورهای جهان است اما دولت اصلی که با زیرپاگذاشتن حقوق کارگران و سرکوب و تبعیض علیه آنان این مناسبت تاریخی را تسهیل کرد ایالات متحده امریکا است و جالب این است که خود آمریکا روز دیگری را برای این مناسبت انتخاب کرده است.

رشد اقتصادی سریع کشورهای سرمایه‌داری در میانه سده ۱۹ (میلادی) به رشد تولید و افزایش نیاز سرمایه‌داران به نیروی کار بیشتر و در نتیجه، کمبود نسبی عرضه نیروی کار به ویژه در دوره‌های رونق اقتصادی انجامید. این آگاهی از وابستگی متقابل بین سرمایه و کار در دهه‌های پایانی سده ۱۹ باعث شد تا کارگران، خواسته‌هایی را برای بهبود شرایط کار، از جمله افزایش دستمزد، قانونمند شدن ساعات کار، محیط بهتر کار، و امنیت شغلی نسبی مطرح کنند و برای رسیدن به خواست‌ها دست به ایجاد اتحادیه یا سندیکاهای کارگری بزنند.

با اینکه در آن هنگام شرایط اجتماعی، اقتصادی، و سیاسی کشورهای غربی به گونه‌ای تغییر یافته بود که بسیاری از این کشورها قوانینی را برای به رسمیت شناختن موجودیت و فعالیت آنها برای مذاکره و چانه زنی با کارفرمایان تصویب کرده بودند اما قدرت مالی و نفوذ سیاسی سرمایه‌داران در این کشورها به اندازه‌ای بود که در بسیاری موارد، کارفرمایان به سادگی در برابر خواست کارگران مقاومت می‌کردند و دولت‌ها نیز از آنان پشتیبانی می‌کردند. در اوایل دهه ۱۸۸۰ (میلادی) اتحادیه‌های کارگری آمریکا برای تصویب قوانینی به منظور کاهش ساعات از ۱۰ ساعت به ۸ ساعت بدون کاهش دستمزد تلاش کرد. اما با مخالفت کارفرمایان و دولت مواجه شد و به نتیجه نرسید.

اصل روایت

شاید غیر منتظره باشد اما طرح ایده اولیه گرامیداشت روزی به نام کارگران، از استرالیا در روز ۲۱ آوریل ۱۸۵۶ آغاز شد؛ روزی که برای اولین بار ساعت کار را بر مبنای ۸ ساعت در روز بنیان نهاد و این ایده از اقیانوس آرام گذشت تا به آمریکا و کانادا برسد. در این دو کشور بود که مطالبات درباره حقوق کارگران و به ویژه تعیین ساعات کار شدت گرفت.

اولین کارگرانی که به حق ۸ ساعت کار در روز دست یافتند کارگران نیوزیلندی بودند. نیوزیلند همچنین اولین گرامیداشت روز کارگر را در بیست و هشتم اکتبر سال ۱۸۹۰ جشن گرفت و سپس این مناسبت به دوم اکتبر هر سال منتقل شد.

بعد از جنگ های داخلی آمریکا و پس از دوران طولانی رکود، توسعه قابل توجهی در عرصه تولید صنعتی رخ داد.

شیکاگو یکی از مهم ترین مراکز صنعتی آمریکا در آن دوران بود؛ جایی که کارگران آن –که عمدتا آلمانی الاصل بودند- چیزی کمتر از ۱.۵ دلار در روز دستمزد می گرفتند در حالی که حداقل ۱۰ ساعت در روز کار می کردند و ۶ روز در هفته. این شهر مرکز فعالیت ها و تلاش های مکرر برای تنظیم و بهسازی شرایط کار بود.

کارفرمایان تدابیر شدیدی علیه کارگران ناراضی به کار بستند به گونه ای که بسیاری از کارگران اخراج شدند و نام های کارگران وابسته به سندیکاها در فهرست سیاه گنجانده شد تا مانع از اشتغال مجدد آنها شود. تشکیلاتی نیز برای مبارزه با اعتصاب کنندگان به وجود آمد و جاسوسان در صفوف کارگران معترض در رفت و آمد بودند و در کنار نیروهای امنیتی مسئول متفرق کردن کارگران معترض، نعره ها و عربده های نژادپرستانه نیز از میان معترضان و اعتصاب کنندگان شنیده می شد؛ اقدامی که گویا هدف آن تجزیه کارگران و ایجاد تفرقه های نژادی بین آنان بود.

در فاصله سال های ۱۸۸۲ تا ۱۸۸۶ سازمان های سوسیالیستی و آنارشیست های فعال در آمریکا و نیز سندیکاهای اولیه درگیری های شدیدی با کارفرمایان تجربه کردند و پنجه در پنجه شرکت های بزرگ و صاحبان کارخانجات انداختند.

چرا اول ماه می؟

در اکتبر ۱۸۸۴ نشست اتحادیه ملی سندیکاهای کارگران و بازرگانان استرالیا برگزار شد. در آن روز، آغاز ساعت کاری کارگران از اول ماه می سال ۱۸۸۶ و به مدت ۸ ساعت در روز تعیین شد.

در حالی که آن روز تاریخی نزدیک می شد، سندیکاهای کارگری امریکا نیز برای اعتصاب عمومی با هدف تعیین ساعات کاری آماده  می شدند.

روز اول می ۱۸۸۶ شهرهای متعدد آمریکا یکپارچه اعتصاب و راهپیمایی بود. هزاران کارگر در آن اعتراضات شرکت کردند. روز اول ماه می شعار ده ها هزار کارگر در خیابان شهرهای آمریکا تعیین ۸ ساعت کاری در روز بدون کاهش سطح دستمزد بود. گفته می شود در آن روز ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار کارگر در خیابان شهرهای مختلف آمریکا حضور داشتند و تنها در شهر شیکاگو به عنوان مهد اعتراضات کارگری، ۳۰ تا ۴۰ هزار نفر از کارگران در خیابان ها مطالبه ساعت کاری عادلانه را خواستار شدند.

در ۴ مه ۱۸۸۶ تظاهرات شیکاگو، کارگران اعتصابی و هوادارانشان در میدان هی‌مارکت جمع شده و از آنجا به حرکت درآمدند. سخنرانان آنان بر یک گاری بزرگ سوار بودند و شعار می‌دادند. پس از طی مسافتی، پلیس اطراف این گاری (چهارچرخه) را گرفت و خواست که تظاهرکنندگان متفرق شوند. در این میان، ناگهان انفجاری صورت گرفت. یک مأمور پلیس کشته شد و چند کارگر و پلیس دیگر مجروح شدند. این رویداد سبب شد که پلیس آمریکا، دست به تیراندازی به سوی جمعیت بزند و کشتار صورت گیرد. آمار کشته‌شدگان رسما اعلام نشده‌ و برخی منابع از ۱۲ کشته از جمله چند نیروی پلیس خبر دادند ولی نام انبوه مجروحان در دست است. پلیس با اعمال خشونت موفق شد جمعیت را پراکنده سازد.

در پی این رخداد، هشت تن به عنوان مسبب دستگیر شدند که پنج نفر از آنان کارگر مهاجر آلمانی و یکی هم آلمانی تبعه آمریکا بود. دادگاه یکی از این دستگیرشدگان را به ۱۵ سال زندان محکوم کرد و بقیه محکوم به اعدام شدند.

 فرماندار ایالت ایلینوی مجازات دو تن از آنان را به حبس ابد کاهش داد. یکی از محکومان به اعدام، پیش از اجرای حکم خودکشی کرد و چهار نفر دیگر به دار آویخته شدند. با رسیدن اخبار مربوط به این تظاهرات، کشتار و اعدام به دیگر کشورها، در گوشه و کنار جهان، مراسم یادبود برگزار و هر سال هم تکرار شد که به تدریج ۱ مه، روز جهانی کارگر نام گرفت. چون اعدام‌شدگان شیکاگو بیشتر آلمانی بودند در سال ۱۹۳۳ حزب نازی آلمان روز ۱ مه را روز ملی و تعطیل عمومی اعلام کرد.

ده‌ها سال است که به این مناسبت در این روز، در کشورهای گوناگون (به استثنای ایالات متحده آمریکا، کانادا و چند کشور کوچک) مراسم ویژه برگزار می‌شود. ایالات متحده و کانادا نخستین دوشنبه هر سپتامبر (شهریور) را به عنوان «روز کارگر» برگزار می‌کنند.