به گزارش کارآفرین‌نیوز؛ سه چهارم بارش‌های ایران از کشور خارج می‌شود و ۷۰ تا ۹۰ درصدی آب کشور در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، این در حالی است که کشت محصولات آب‌بر نسبت به کشت محصولات اساسی برای کشاورزان به‌صرفه‌تر است لذا رغبت کشاورزان برای کشت این نوع محصولات، بیشتر است.
نزولات آسمانی کشور ما ۲۴۰ میلی متر است و اگر وسعت کشور را در نظر بگیریم، سالانه ۴۰۰ میلیارد مترمکعب بارش داریم، از این میزان، ۳۰۰ میلیارد مترمکعب از دسترس خارج می‌شود، بخشی از آن سیلاب می‌شود و به دریا ریخته می‌شود، بخش دیگری تبخیر و به طریقی از کشور خارج می‌شود و تنها ۱۰۰ میلیارد مترمکعب باقی می‌ماند که ۷۰ تا ۹۰ درصد آن مورد استفاده کشاورزی قرار می‌گیرد.
ما به طور متوسط به ازای هر مترمکعب آب، ۱.۲ کیلوگرم محصول برداشت می‌کنیم اما در کشورهای دیگر به ۲.۵ کیلوگرم می‌رسد به عبارت دیگر بیشتر کشورهای دنیا ۲ برابر ما محصول برداشت می‌کنند. مشکل اساسی آب در ایران، بهره‌وری است که تأثیر مستقیم بر بهره‌وری اقتصادی و کشاورزی می‌گذارد.
افزایش راندمان آبیاری
دکتر محمدعلی صادق‌زاده عضو هیات مدیره شرکت دانش‌بنیان کشاورزی و عضو هیات علمی دانشگاه یزد در گفتگو با خبرنگار کارآفرین‌نیوز، درباره روش پیشنهادی این شرکت به کشاورزان در زمینه آبیاری گفت: در روش پیشنهادی، آب بجای اینکه در سطح به زمین داده شود و سپس به ریشه برسد در یک لوله تراوای زیرسطحی بی‌فشار در عمق ۵۰ سانتیمتری در اختیار ریشه درخت قرار می‌گیرد، حسن این روش این است که پس از قطع آبیاری بلافاصله آب داخل لوله خالی و چون تبخیر سطحی نداریم باعث افزایش راندمان آبیاری می‌شود.
وی به آغاز بکارگیری این روش اشاره کرد و ادامه داد: حدود ۳۰ سال پیش به این فکر افتادم که یک نوع روش آبیاری ارائه کنم که باعث صرفه‌جویی در مصرف آب کشاورزی شود و پس از پیگیری و بررسی‌ها، حدود ۲۸ سال است این روش را استفاده می‌کنم و آن را در زمین‌های کشاورزی اجرا می‌کنم.
صادق‌زاده افزود: این طرح را ابتدا به عنوان پایلوت در باغ شخصی اجرا کردم و سپس در قالب یک طرح پژوهشی آن را انجام دادیم و با امکان‌سنجی موفق شدیم صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای را ایجاد کنیم.
هزینه هر هکتار ۱۰۰ میلیون تومان
به گفته این استاد دانشگاه، این طرح از ۸ سال پیش، تجاری‌سازی شده و وزارت جهاد کشاورزی نیز برای اجرای این روش، ۶۰ میلیون تومان وام بلاعوض به کشاورزان می‌دهد.
عضو هیات مدیره شرکت نوآبیاران بوستان مهر به تولید ۵۰ هزار شاخه لوله آبیاری در پارک علم و فناوری یزد اشاره کرد و گفت: این روش تا به حال برای ۱۰۰ پایلوت باغ پسته اجرا شده و در کرمان، رفسنجان، یزد، بافت، سیرجان، شیراز، مرودشت و... مورد استفاده قرار گرفته است.
وی هزینه اجرای این روش را برای هر هکتار حدود ۱۰۰ میلیون تومان ذکر کرد و ادامه داد: این روش با روش نوین آبیاری مانند روش آبیاری تحت فشار رقابت می‌کند با این تفاوت که نیازی به تعمیر و تنظیم ندارد و ضمن اینکه مزاحمتی برای عملیات باغداری ایجاد نمی‌کند، کار کردن با آن برای کشاورزان، ساده است و نیازی به پمپاژ آب و تجهیزات فیلتراسیون ندارد.
صادق زاده گفت: این روش آبیاری اگر برای ۲ هکتار باغ پسته اجرا شود یک نفر در سال اشتغالزایی دارد.
وی دیگر ویِژگی‌های این روش را امکان کوددهی محلول در فرایند آبیاری، امکان آبیاری سطحی و آبشویی زمستانه و عدم نیاز به تنظیم و کنترل سیستم عنوان کرد.
چهار مقاله علمی پژوهشی
عضو هیات علمی دانشگاه یزد در مورد میزان جریان آب در این روش آبیاری نیز گفت: جریان آب بدون فشار به داخل لوله وارد می‌شود و از سوراخ‌های آن به اطراف آن و سپس از پوشش پارچه‌ای عبور و تراوش کرده و نهایتا منطقه ریشه را خیس می‌کند و به مرور جذب ریشه می‌شود.
صادق‌زاده با بیان اینکه این نوع آبیاری مانع از تبخیر آب شده و می‌تواند تا ۴۰ درصد از هدر رفت آب جلوگیری کند، گفت: در بازه سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ طرح تحقیقاتی در این زمینه انجام شد، نشان داد که کیفیت محصولات پسته تولید شده طی آبیاری به این روش مناسب بوده است.
وی افزود: این مطالعات ۸ سال بعد ادامه یافت و پس از اطمینان کامل از کارآمدی اجرای آن، این پروژه به صورت میدانی نیز اجرا شد و توانست رضایت کشاورزان را جلب کند.
وی در رابطه با نحوه آبیاری در این سامانه گفت: دوره آبیاری در زمان رشد ۱۲ تا ۲۵ روز است و مقدار آب آبیاری در هر دوره ۱۵ روزه ۱۵۰ تا ۲۵۰ لیتر در هر متر طول است.
به گفته این عضو هیات مدیره شرکت فناور نوآبیاران بوستان مهر، تاکنون نتایج حاصل از این تحقیقات در قالب چهار مقاله علمی پژوهشی منتشر شده است.
نظر شما